Beylidüzü’nde bugün Türk Yunan Nüfus Mübadelesi Anma Etkinliği gerçekleştirildi. Katılamadım nasıl geçti bilmiyorum ama şahsım adına teşekkür ederim.
Özellikle Balkan savaşlarından sonra Osmanlı imparatorluğu Avrupa’daki topraklarının %80ini kaybetmişti. Savaşlar sonucu 800.000 insan yaşadıkları yerden göç etmek zorunda kaldı. Bu toplam rakam içindeki Türk- Müslüman nüfusu yaklaşık olarak 400.000 civarında
İlgilisi tarih kitaplarını kurcalayabilir anlaşmanın çok sebebi var tabi.
Peki Mübadele neydi? Zorunlu göç demekti. Mübadil olmak? Savaşıp kaybettiğin vatan toprağından asimile olmamak için ve aynı zamanda kendi bayrağın altında, ulusal bir toplum inşa edebilmek için her şeyden vazgeçmekti. Ulusal diriliş için yapılan kıymetli bir fedakarlıktı… Korkmak ya da kaçmak yoktu…
Ülkesindeki savaştan kaçıp, başka ülkenin nimetlerinden yararlanmak, kişisel tercihleri ve çıkarları için ulusal bilinci yok sayan bir anlayışla asla mukayese edilemeyecek bir konudur bu.
30 ocak 1923’te başlayan Türk Yunan Nüfus Mübadelesi süreci, 1930’lara kadar devam etti. Çok sancılı geçti.
Ege’nin karşı kıyısından yarım milyona yakın insanı ülkeye getirme görevi, imkanları oldukça sınırlı Türk Denizcilerine düşmüştü. Yola çıktılar ve böylece ulusal bir diriliş öyküsü de başlamış oldu. İlk gemi 1027 kişi ile yola çıktı. Yolda bir mübadil daha Dünya’ya geldi, 1028 kişi oldular.
Gemilerden herkes canlı inemedi ne yazık ki. Kimi aileler darmadağın oldu. Yolculuk sırasında kaybolanlar, hayatlarını yitirenler, bütün malını mülkünü geride bırakıp, bir de yanlarına aldıkları azıcık birikimlerini kaptıranlar…
Ben o mübadil ailelerden birinin torunuyum. Biz büyürken gözleri nemli büyüklerimizden dinledik mübadele yıllarını. Gururla dinledik çünkü bir diriliş öyküsüydü anlattıkları; ulus olma yolunda yaşanılan zorlukların hüzünlü ama bizleri diri tutan öyküsü…
Bu kimlik için çok fedekarlık yaptı, çok cefa çekti bu millet. Harcatılamayacak kadar kıymetli…
O gemide kaybolan güzeller güzeli Selanikli Hatice’yi ve onun hatırasına adı Hatice konulan ananemi rahmetle anıyorum…
Bir cevap yazın